Sơ lược chung về chia đuôi danh từ (N-Deklination)

Một vài danh từ giống đực yêu cầu phải chia đuôi danh từ (N-Deklination).

Những danh từ có thêm phần -(e)n ở đuôi ở cách số ít của Akkusativ, Dativ và Genitiv. Nó giống như danh từ ở dạng số nhiều.

Ở cách Nominativ danh từ không bị biến đổi.

Để thấy rõ hơn hãy quan sát bảng dưới đây:

	Nominativ	Akkusativ	Dativ	Genitiv
Số ít	der Kunde	den Kunden	dem Kunden	des Kunden
Số nhiều	die Kunden	die Kunden	den Kunden	der Kunden

Điều kiện để chia đuôi danh từ (N-Deklination)

Để chia đuôi danh từ (N-Deklination), cần phải thỏa mãn cả 4 điều kiện sau:

1. Danh từ giống đực số ít (ngoại trừ “das Herz”)

2. Dạng số nhiều phải kết thúc đuôi bằng “-n” hoặc “-en”.

3. Con người hoặc loài vật.

4. Chỉ chia ở 3 cách Akkusativ, Dativ hoặc Genitiv.

Quy trình chia đuôi danh từ (N-Deklination)

Để chia đuôi danh từ (N-Deklination), ta sẽ thực hiện tuần tự theo 4 bước sau.

Bước 1: Danh từ có ở cách Akkusativ, Dativ hoặc Genitiv không?

Trường hợp 1: Nếu danh từ không ở cách Akkusativ, Dativ hoặc Genitiv thì không cần chia đuôi danh từ.

Ví dụ:

• “Der Architekt ist sehr intelligent.” (Người kiến trúc sư rất thông minh).

Trong ví dụ trên “Der Architekt” đóng vai trò làm chủ ngữ nên sẽ ở cách Nominativ.

→ Không chia đuôi danh từ.

Trường hợp 2: Nếu danh từ có ở cách Akkusativ, Dativ hoặc Genitiv thì chuyển sang bước 2.

Ví dụ:

• “Der Ingenieur redet mit dem Architekten.” (Người kỹ sư nói chuyện với người kiến trúc sư).

Ta thấy danh từ “der Architekt” ở cách Dativ nên chuyển sang bước 2.

Bước 2: Danh từ có chỉ người hoặc loài vật không?

Trường hợp 1: Nếu danh từ không chỉ người hoặc loài vật.

→ Không chia đuôi danh từ.

Trường hợp 2: Nếu danh từ có chỉ người hoặc loài vật.

→ Chuyển sang bước 3.  

Quay lại ví dụ trên:

• “Der Ingenieur redet mit dem Architekten.” (Người kỹ sư nói chuyện với người kiến trúc sư).

Ta thấy danh từ “der Architekt” là danh từ chỉ người nên chuyển sang bước 3.

Bước 3: Danh từ có là giống đực và số ít không?

Trường hợp 1: Nếu danh từ không là giống đực và số ít.

→ Không chia đuôi danh từ.

Trường hợp 2: Nếu danh từ có là giống đực và số ít.

→ Chuyển sang bước 4.  

Quay lại ví dụ trên:

• “Der Ingenieur redet mit dem Architekten.” (Người kỹ sư nói chuyện với người kiến trúc sư).

Ta thấy danh từ “der Architekt” là giống đực và số ít nên chuyển sang bước 4.

Bước 4: Danh từ đó ở dạng số nhiều có kết thúc bằng “-n” hoặc “-en” không?

Trường hợp 1: Nếu danh từ đó ở dạng số nhiều không có kết thúc “-n” hoặc “-en”

→ Không chia đuôi danh từ.

Trường hợp 2: Nếu danh từ đó ở dạng số nhiều có có kết thúc “-n” hoặc “-en”

→ Chia đuôi danh từ theo dạng số nhiều của danh từ đó.

Quay trở lại ví dụ ban đầu ta có:

• “Der Ingenieur redet mit dem Architekten.” (Người kỹ sư nói chuyện với người kiến trúc sư).

Ta có dạng số nhiều của danh từ “der Architekt” ở cách Dativ là “den Architekten” (tận cùng là -en). Do đó danh từ “der Architekt” ở cách Dativ trong ví dụ trên cần được chia đuôi danh từ thành “dem Architekten“.

Để nhìn rõ hơn quy trình trên, hãy xem ảnh mô tả dưới đây:

Ngoại lệ với chia đuôi danh từ (N-Deklination)

1. Những danh từ sau cần phải chia đuôi danh từ (thậm chí khi 4 điều kiện ở trên không được thỏa mãn)

• das Herz (trái tim)

	Nominativ	Akkusativ	Dativ	Genitiv
Số ít	das Herz	das Herz	dem Herzen	des Herzens
Số nhiều	die Herzen	die Herzen	den Herzen	der Herzen

• der Planet (hành tinh)

	Nominativ	Akkusativ	Dativ	Genitiv
Số ít	der Planet	den Planeten	dem Planeten	des Planeten
Số nhiều	die Planeten	die Planeten	den Planeten	der Planeten

• der Konsonant (phụ âm)

	Nominativ	Akkusativ	Dativ	Genitiv
Số ít	der Konsonant	den Konsonanten	dem Konsonanten	des Konsonanten
Số nhiều	die Konsonanten	die Konsonanten	den Konsonanten	der Konsonanten

• der Automat (máy bán hàng tự động)

	Nominativ	Akkusativ	Dativ	Genitiv
Số ít	der Automat	den Automaten	dem Automaten	des Automaten
Số nhiều	die Automaten	die Automaten	den Automaten	der Automaten

2. Với những danh từ sau, ngoài việc chia đuôi danh từ, đuôi “-s” sẽ được thêm vào ở cách Genitiv.

• der Name (tên)

	Nominativ	Akkusativ	Dativ	Genitiv
Số ít	der Name	den Namen	dem Namen	des Namens
Số nhiều	die Namen	die Namen	den Namen	der Namen

• der Glaube (niềm tin)

	Nominativ	Akkusativ	Dativ	Genitiv
Số ít	der Glaube	den Glauben	dem Glauben	des Glaubens
Số nhiều	die Glauben	die Glauben	den Glauben	der Glauben

• der Wille (ý chí)

	Nominativ	Akkusativ	Dativ	Genitiv
Số ít	der Wille	den Willen	dem Willen	des Willens
Số nhiều	die Willen	die Willen	den Willen	der Willen

• der Gedanke (ý tưởng)

	Nominativ	Akkusativ	Dativ	Genitiv
Số ít	der Gedanke	den Gedanken	dem Gedanken	des Gedankens
Số nhiều	die Gedanken	die Gedanken	den Gedanken	der Gedanken

3. Không chia đuôi danh từ cho những danh từ sau (thậm chí khi 4 điều kiện ở trên được thỏa mãn)

• der Drachen (diều)

	Nominativ	Akkusativ	Dativ	Genitiv
Số ít	der Drachen	den Drachen	dem Drachen	des Drachens
Số nhiều	die Drachen	die Drachen	den Drachen	der Drachen

• der Doktor (bác sĩ, tiến sĩ)

	Nominativ	Akkusativ	Dativ	Genitiv
Số ít	der Doktor	den Doktor	dem Doktor	des Doktors
Số nhiều	die Doktoren	die Doktoren	den Doktoren	der Doktoren

Bài tập

Bài 1

Chia đuôi danh từ (N-Deklination) nếu cần thiết và giải thích lý do tại sao lại chia như vậy.

1a. Der ____ (Junge) bittet das Mädchen um Hilfe.

1b. Das Mädchen bittet den ____ (Junge) um Hilfe.

2a. Will er morgen mit den ____ (Student) feiern gehen?

2b. Will er morgen mit dem ____ (Student) feiern gehen?

3a. Maria hat für alle ihre Kleider Platz in ihrem ____  (Kleiderschrank).

3b. Maria hat für alle ihre Kinder Platz in ihrem ____ (Herz).

4a. Das Jahr des ____­­­ (Affe) war 2004.

4b. Das Jahr des ____­­­ (Schwein) war 2007.

5a. Sein Bruder liebt diesen ____­­­ (Superheld).

5b. Sein Bruder liebt diesen ____­­­ (Schauspieler).

Đáp án

Bài 1

Chia đuôi danh từ (N-Deklination) nếu cần thiết và giải thích lý do tại sao lại chia như vậy.

1a. Der Junge bittet das Mädchen um Hilfe. (danh từ “der Junge” ở cách Nominativ nên không chia đuôi)

1b. Das Mädchen bittet den Jungen um Hilfe. (chia đuôi danh từ ở cách Akkusativ)

2a. Will er morgen mit den Studenten feiern gehen? (danh từ “den Studenten” ở dạng số nhiều nên không chia đuôi)

2b. Will er morgen mit dem Studenten feiern gehen? (chia đuôi danh từ ở cách Dativ)

3a. Maria hat für alle ihre Kleider Platz in ihrem Kleiderschrank. (danh từ “der Kleiderschrank” (tủ quần áo) là đồ vật nên không chia đuôi)

3b. Maria hat für alle ihre Kinder Platz in ihrem Herzen. (chia đuôi danh từ ở cách Dativ)

4a. Das Jahr des Affen war 2004. (chia đuôi danh từ ở cách Genitiv)

4b. Das Jahr des Schweins war 2007. (danh từ “das Schwein” là giống trung nên không chia đuôi)

5a. Sein Bruder liebt diesen Superhelden. (chia đuôi danh từ ở cách Akkusativ)

5b. Sein Bruder liebt diesen Schauspieler. (danh từ “der Schauspieler” có dạng số nhiều là “die Schauspieler” tận cùng là “-er” nên không chia đuôi)

Các bài viết liên quan